%0 Journal Article %T تحلیل مکانی و ارزیابی فضاهای شهری از منظر شهر دوستدار سالمند (مطالعۀ موردی: منطقۀ 6 شهر تهران) %J پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری %I موسسه جغرافیا %Z 2383-1456 %A حسینقلی زاده, علی %A جلوخانی نیارکی, محمدرضا %A نخستین روحی, مهسا %A حاجیلو, فخرالدین %D 2020 %\ 06/21/2020 %V 8 %N 2 %P 371-389 %! تحلیل مکانی و ارزیابی فضاهای شهری از منظر شهر دوستدار سالمند (مطالعۀ موردی: منطقۀ 6 شهر تهران) %K تاپسیس سراسری %K تاپسیس محلی %K تحلیل تصمیم‌گیری چندمعیاره %K شهر دوستدار سالمند %R 10.22059/jurbangeo.2020.295771.1215 %X امروزه با رشد جمعیت سالمند در جامعه، نیاز به محیط‌های شهری آرام و سالم، متناسب با نیازهای سالمندان بیش از گذشته احساس می‌شود. برای دستیابی به شهر دوستدار سالمند و برخورد مناسب با پدیدۀ سالمندی و ارتقای کیفیت زندگی سالمندان، پایش و اطلاع از ساختار و ویژگی‌های سالمندی در کشور برای برنامه­ریزان و مدیران ضروری است. روش‌های مختلفی برای پایش و ارزیابی اینکه شهرها تا چه حد دوستدار سالمند هستند وجود دارد. در این تحقیق، برای ارزیابی شش محلۀ منطقۀ 6 تهران شامل انقلاب اسلامی، دانشگاه تهران، بهجت‌آباد، قائم‌مقام فراهانی، پارک لاله و ایرانشهر از منظر شهر دوستدار سالمند، روش تحلیل تصمیم‌گیری چندمعیارۀ تاپسیس مبتنی بر سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) با دو رویکرد سراسری و محلی به­کار گرفته شد. معیارهای استفاده‌شده در این تحقیق شامل فاصله از خدمات بهداشتی-درمانی، فاصله از خدمات حمل‌ونقل، امنیت، آلودگی هوا، فاصله از خدمات عمومی، وضعیت پیاده‌روها و فاصله از فضای سبز است که وزن اولیۀ آن‌ها با استفاده از روش بهترین-بدترین به­دست آمد. نتایج روش تاپسیس سراسری نشان داد که کیفیت زندگی شهری سالمندان دارای روندی کاهشی از شمال به جنوب منطقه است؛ درحالی‌که روش تاپسیس محلی هیچ‌گونه روندی را برای این پارامتر در منطقه نشان نمی‌دهد. همچنین مجموع مساحت بلوک‌های شهری با درجۀ شهر بسیار دوستدار سالمند، درروش تاپسیس سراسری (46/622528 مترمربع) و در تاپسیس محلی (76/401899 مترمربع) به­دست آمد. مقایسۀ نتایج و ارزیابی بازدید میدانی به روش بردا (Borda) نشان داد که میزان مطابقت بازدید میدانی با نتایج روش تاپسیس سراسری بیشتر از تاپسیس محلی است. %U https://jurbangeo.ut.ac.ir/article_77201_728f3768a1379e5d3c796ad0b4f5e8f1.pdf