TY - JOUR ID - 70377 TI - بررسی تغییرات مکانی-زمانی کاربری اراضی، گسترش شهری و تأثیر آن بر افزایش دمای سطح زمین با استفاده از تصاویر چندزمانة لندست (مطالعة موردی: شهر گرگان) JO - پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری JA - JURBANGEO LA - fa SN - 2383-1456 AU - نادی‌زاده شورابه, سامان AU - حمزه, سعید AU - کیاورز, مجید AU - افشاری‌پور, سید کریم AD - دانشجوی کارشناسی ارشد سنجش‌ازدور و GIS، دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه تهران AD - استادیار گروه سنجش‌از دور و GIS، دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه تهران AD - دانشجوی کارشناسی ارشد سنجش‌از دور و GIS، دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه تهران Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 6 IS - 3 SP - 545 EP - 568 KW - پایش مکانی-زمانی KW - دمای سطح KW - کاربری اراضی KW - گرگان KW - گسترش شهری DO - 10.22059/jurbangeo.2018.262673.945 N2 - هدف از پژوهش حاضر بررسی تغییرات مکانی-زمانی کاربری اراضی، گسترش شهری و تأثیر آن بر افزایش دمای سطح زمین است. براین‌اساس برای مدیریت بهینة آثار منفی ناشی از افزایش دمای سطح زمین، تعیین نوع تغییرات کاربری که بیشترین تغییرات دمای سطح زمین را در بازة زمانی ایجاد می‌کنند مفید است. بدین منظور از داده‌های ماهواره‌ای لندست که به دورة زمانی 23 ساله مربوط است استفاده شد تا نقشه‌های کاربری اراضی و تغییرات آن، همچنین دمای سطح زمین استخراج شود. پس از انتخاب باندهای بهینه، به‌کمک روش فاکتور شاخص مطلوبیت، تصاویر ماهواره‌ای با روش ماشین بردار پشتیبان طبقه‌بندی شدند. همچنین برای بازیابی دمای سطح زمین نیز از الگوریتم Mono-Window استفاده شد. طبقه‌بندی تصاویر و استخراج اطلاعات آماری هر کلاس نشان‌دهندة ارتباطی قوی میان نوع کاربری و دمای سطح زمین است؛ به‌طوری‌که بررسی رابطة NDVI و حرارت سطح با استفاده از تحلیل هم‌بستگی و رگرسیونی، نقش مؤثر پوشش گیاهی در تعدیل دمای سطح را نشان می‌دهد. باید توجه داشت که کاربری آیش دمای بیشتری از مناطق ساخته‌­شده دارد؛ زیرا این مناطق ترکیبی غیریکنواخت از ساختمان، چمن و گیاه هستند. نتایج بررسی ارتباط تغییرات کاربری اراضی و تحولات دمای سطح زمین نشان می‌دهد با تبدیل کاربری فضای سبز به زمین آیش، بیشترین تغییرات دمای سطح زمین رخ می‌دهد. از دیگر نتایج این پژوهش کاهش طبقات دمایی خیلی سرد و سرد و افزایش طبقات دمایی نرمال و گرم است که مهم‌ترین دلیل آن افزایش مساحت کاربری‌های ساخته‌شده و آیش است. UR - https://jurbangeo.ut.ac.ir/article_70377.html L1 - https://jurbangeo.ut.ac.ir/article_70377_61cb2a881dfdde692f2eac325eba3f4c.pdf ER -