TY - JOUR ID - 80977 TI - بررسی سرمایۀ اجتماعی در بافت‌های شهری ارگانیک و برنامه‌ریزی‌شده (مطالعه لار قدیم و لار جدید) JO - پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری JA - JURBANGEO LA - fa SN - 2383-1456 AU - حسینی, سید هادی AU - خوشدل, فاطمه AD - استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، مرکز پژوهشی علوم جغرافیایی و مطالعات اجتماعی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران AD - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 9 IS - 1 SP - 165 EP - 187 KW - بافت ارگانیک KW - بافت برنامه‌ریزی‌شده KW - سرمایة اجتماعی KW - لار قدیم KW - لار جدید DO - 10.22059/jurbangeo.2021.310165.1364 N2 - هدف این مقاله، تحلیل تطبیقی سرمایة اجتماعی در دو گونه بافت شهری ارگانیک و برنامه‌ریزی‌شده است. برای این منظور شهر لار در قالب دو محدودة لار قدیم و لار جدید به‌عنوان محدودة پژوهش انتخاب شد. این پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسش‌نامة محقق‌ساخته انجام شد. جامعة آماری شهروندان بالای 15 سال و نمونة آماری 380 نفر است. سرمایة اجتماعی در شهر از طریق مؤلفه‌های روابط اجتماعی، شبکة اجتماعی، اعتماد بین‌فردی، اعتماد نهادی، مشارکت اجتماعی و هنجارهای مشترک اجتماعی سنجیده شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، در هر دو محدودة لار قدیم و لار جدید تراکم جمعیت و اختلاط کاربری اراضی تقریباً مشابه و در هر دو در حد متوسط است و سرانة کاربری‌های خدماتی و عمومی در لار جدید بیشتر از لار قدیم است. براساس نتایج، وضعیت سرمایة اجتماعی شهروندان شهر لار (هر دو محدوده) 59/3 است و در میان مؤلفه‌های سازندة سرمایة اجتماعی، به‌استثنای هنجارهای اجتماعی، در سایر مؤلفه‌ها، میانگین امتیاز بالای میانگین است. تحلیل مقایسه‌ای سرمایة اجتماعی در لار قدیم و جدید نشان می‌دهد که تفاوت معناداری میان آن‌ها وجود دارد. تحلیل مؤلفه‌های سازندة سرمایة اجتماعی نیز نشان می‌دهد، در هر شش مؤلفة مورد مطالعه، نه‌تنها تفاوت معناداری میان دو محدودة لار قدیم و جدید وجود دارد، بلکه در بیشتر آن‌ها (جز هنجارهای اجتماعی) وضعیت امتیازها در لار قدیم بیشتر از لار جدید است. در هر دو محدوده، رابطة معکوسی میان سرمایة اجتماعی و دسترسی به خدمات عمومی وجود دارد و با کاهش فاصلة شهروندان با این خدمات، سرمایة اجتماعی شهروندان افزایش یافته است. در هر دو محدوده رابطة مستقیم و معناداری میان سابقة سکونت در شهر و سرمایة اجتماعی وجود دارد. سابقة سکونت در محل و تعلق به مکان از جمله متغیرهای مهمی بوده است که بر سرمایة اجتماعی در هر دو محدوده تأثیرگذار بوده‌اند. تأثیر کاربری مذهبی نیز که از طریق میزان تعاملات مردم با مساجد سنجیده شد، نشان داد که در هر دو محدوده، به‌جز مؤلفة هنجارهای اجتماعی، در سایر مؤلفه‌ها هم‌بستگی مستقیم و معناداری میان دو متغیر وجود دارد. UR - https://jurbangeo.ut.ac.ir/article_80977.html L1 - https://jurbangeo.ut.ac.ir/article_80977_a811d0871b62f07407a01924f87259e9.pdf ER -