سنجش اندرکنش مکانی ناشی از الگوی همجواری زیرساختی در شهر اهواز

نوع مقاله : پژوهشی - کاربردی

نویسندگان

1 دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دانشجوی دکتری جغرافیا وبرنامهریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

10.22059/jurbangeo.2023.353610.1778

چکیده

در سال‌های اخیر، سیستم‌های زیرساختی به دلیل افزایش بلایای طبیعی یا انسان‌ساز و به دلیل وابستگی‌های داخلی و خارجی بین اجزای سیستم، غالباً دچار اختلال شده‌اند. ازآنجاکه چنین وابستگی‌های متقابل ممکن است آسیب‌پذیری بیشتری ایجاد کند و باعث خرابی‌های آبشاری شود، درک وابستگی‌های متقابل و ارزیابی تأثیر آن‌ها برای کاهش پیامدهای نامطلوب و افزایش تاب‌آوری در برابر بلایا در بلندمدت ضروری است. هدف کلی پژوهش حاضر سنجش اندرکنش مکانی ناشی از الگوی همجواری زیرساختی بر اساس فاکتورهای حداقل فاصله و سازگاری در همجواری زیرساخت ها در کلانشهر اهواز است. این پژوهش به لحاظ هدف توسعه-ای-کاربردی و از لحاظ روش‌شناسی توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر مطالعات و بررسی‌های میدانی-اسنادی است. بدین منظور پس از مطالعات تطبیقی، زیرساخت های هدف پژوهش در قالب 30 شاخص، شناسایی و دسته بندی شدند. پس از آن به منظور نمایش پراکنش مکانی زیرساخت ها، لایه های مکانی زیرساخت ها تهیه شد. در این پژوهش، به منظور تعیین اندرکنش مکانی، از ماتریس حداقل فاصله استفاده شده است. همچنین پس از تعیین اندرکنش مکانی، جهت برآورد شدت وابستگی‌های عملکردی زیرساخت‌ها، از روش تأثیرات متقابل در ماتریس متقاطع بر اساس نظرسنجی از 20 کارشناس خبره در حوزه مدیریت زیرساخت های شهری استفاده‌شده است. در این تحقیق به این نتیجه دست یافتیم که اندرکنش مکانی زیرساخت‌های انرژی، خدمات اضطراری و سیاسی-مدیریتی در بروز و تشدید سوانح شهری اثرات شدیدتری دارند و شبکه راه‌های ارتباطی، مراکز آتشنشانی، خطوط برق و شبکه فاضلاب هیچ گونه تاثیری در بروز سوانح شهری یا تشدید خسارات و تلفات ندارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Measuring the spatial interaction caused by the infrastructural neighborhood pattern in the city of Ahvaz

نویسندگان [English]

  • mostafa mohammadi 1
  • mohammad ali firuzi 1
  • Alireza Parvizian 2
1 shahid chamran university of ahvaz
2 PhD student in geography and urban planning, faculty of literature and humanities, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

So far, some researchers have assessed the vulnerability and resilience of critical infrastructure, however, few have considered the two-way interdependence of critical networks. These researches on resilience assessment generally assumed that critical networks can return to their original function, while limited recovery (against disasters) is more practical (Xiao et al., 2022: 108). Critical infrastructures are responsible for various human functions and activities and play an essential role in societies, on the other hand, infrastructure systems are not separate and depend on each other (Yang et al., 2022: 606). Interdependencies between critical urban infrastructure systems significantly affect their reliability and performance and the resilience of modern societies (Magoua et al., 2022: 102). In 2017, the World Bank's City Resilience Program launched an ambitious resilience research and policy agenda. The main mission of this program is to "accelerate the change from mostly single-stream resilience operations at the city level to long-term, more comprehensive and multidisciplinary planning to build resilience" (Philip et al., 2021: 1).

کلیدواژه‌ها [English]

  • modeling
  • geographic-spatial interaction
  • critical city infrastructure
  • Ahvaz metropolis
  • resilience approach