تحلیل مکانی منطقۀ 3 شهر رشت با رویکرد انتخاب مکان بهینۀ استقرار فروشگاه‌های زنجیره‌ای

نوع مقاله : پژوهشی - کاربردی

نویسندگان

1 استادیار گروه علمی جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه پیام نور

2 استادیار گروه علمی جغرافیا، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور

3 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه پیام نور

چکیده

ارزیابی و رتبه‌بندی مکان مناسب احداث فروشگاه‌های زنجیره‌ای موجب کاهش هزینه‌های تردد درون‌شهری، صرفه‌جویی در زمان خرید شهروندان و کاهش حجم ترافیک می‌شود. یکی از مشکلات توسعۀ فروشگاه‌های زنجیره‌ای، نبود مکان‌های مناسب برای دسترسی سریع به دیگر خدمات شهری و فعالیت‌های مکمل است. هدف از این پژوهش بررسی وضعیت نقاط انتخاب‌شده برای احداث فروشگاه‌های زنجیره‌ای در منطقۀ ۳ شهر رشت، با استفاده از مدل‌های تلفیقی TOPSIS-AHP است. روش بررسی این پژوهش مبتنی بر رویکرد توصیفی - تحلیلی است و در جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز از روش کتابخانه‌ای استفاده شده است. در این پژوهش، ابتدا در چارچوب مدل AHP، از روش دلفی (Delphi) و از طریق مقایسه‌های زوجی (Pirewise) با استفاده از نرم‌افزار Expert Choice نظر متخصصان دربارۀ ارجحیت و اولویت معیارها ارزیابی شد. بر این اساس 11 شاخص (فاصله از فروشگاه‌های زنجیره‌ای موجود، فاصله از بازار و مرکز، فاصله از پارکینگ، تراکم جمعیتی، تراکم ساختمانی، فاصله از میدان‌های اصلی، فاصله از معابر اصلی و فرعی شهر، وجود اراضی بایر و فضاهای مناسب احداثی، ارتفاع از سطح دریا و شیب زمین) انتخاب شد. بر مبنای این معیارها 15 نقطه در منطقۀ 3 شهر رشت مشخص گردید و از 15 نقطۀ پیشنهادی در منطقۀ ۳، 5 نقطه (میدان گیل، میدان جانبازان، ساغری‌سازان، کوی قدس، کوی امام رضا) به علت نداشتن معیارهای لازم حذف شدند. در نهایت 10 نقطه برای انتخاب مکان بهینۀ استقرار فروشگاه‌های زنجیره‌ای در منطقۀ 3 انتخاب شدند.
بر اساس یافته‌های به‌دست‌آمده، در این پژوهش شهرک ولی‌عصر با به‌دست آوردن رتبۀ اول و امتیاز نهایی (۶۱۵/۰) بهترین نقطه از میان نقاط انتخابی است. رتبه‌بندی اولویت‌ها بیانگر آن است که شهرک ولی‌عصر با داشتن بیشترین امتیاز، مناسب‌ترین مکان است و شالکو با کسب کمترین امتیاز، مکان چندان مناسبی برای احداث فروشگاه زنجیره‌ای نیست.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Spatial analysis approach to select the optimum location of chain stores in region 3 of Rasht city

نویسندگان [English]

  • Seyed Ali Hosseini 1
  • Mohammad Eskandari Nodeh 2
  • Fatemeh Heidari 3
  • Roghayeh Heidari 3
1 Assistant professor in Geography and urban planning, Payam Noor University
2 Assistant professor in Geography and urban planning, Payam Noor University
3 MA in Geography and urban planning, Payam Noor University
چکیده [English]

Location Ranking of chain stores in district 3 of RASHT
Abstract:
Assessing and ranking the perfect place to build the chain stores, reduce the cost of travel within the city and saving time and reducing traffic volumes for citizens. The purpose of this study is ranking of chain stores situation in district 3 of Rasht city with using TOPSIS-AHP methods. In this study, in order to establish a chain stores in district 3 of rasht,11 indicators were developed. The criteria and sub-criteria weight was calculated in AHP model and using the Expert Choice software. In the final stage with using TOPSIS ideal solution, ten selected points in district 3 were rated. Based on research findings, Valiasr place obtain final score 0.615 and Shalkoo winning the final score 0.156, respectively, were ranked first and the last.
The results indicate that, this method can help planners to locate chain stores and its key objectives and delivering to superior designs.
Key words:
Chain stores, Locating, TOPSIS, AHP, Rasht.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chain stores
  • Locating
  • TOPSIS
  • AHP
  • Rasht
پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری
دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 1
اردیبهشت 1393
صفحه 17-29

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار