بررسی نقش گردشگری خلاق در بازآفرینی بافت تاریخی (مطالعۀ موردی: منطقۀ 12 شهر تهران)

نوع مقاله : پژوهشی - بنیادی

نویسندگان

1 استاد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تهران

2 پژوهشگر پسادکتری دانشگاه تهران

چکیده

رهیافت بازآفرینی برای به‌روزکردن بافت‌های تاریخی، علاوه‌بر پاسخگویی به نیازهای مردم و زندگی روزمره، رجوع معناداری به هویت بافت تاریخی دارد که دستیابی به آن تنها در گرو توجه به گردشگری خلاقانة شهری است. از جمله زمینه‌ها و بسترهای نوین که مسیر بازآفرینی را با گردشگری امکان‌پذیر می‌کند، توجه به صنایع فرهنگی و توسعة آن‌هاست. به‌کارگیری صنایع فرهنگی، از رویکردهای جامع بازآفرینی شهری بافت تاریخی است که تنها بر پایة جاذبه‌ها نیست، بلکه با توسعة همه‌جانبة عناصر صنایع فرهنگی به‌دست می‌آید. هدف پژوهش حاضر، شناسایی قابلیت بازآفرینی بافت تاریخی منطقة 12 از طریق گردشگری خلاقانه است. براساس این پژوهش، زمانی می‌توان عوامل و عناصر گردشگری را در مسیر بازآفرینی قرار داد که در چارچوب خلاقیت گنجانده شوند؛ بنابراین، جاذبه‌های تاریخی همراه با عوامل و عناصر فرهنگی براساس گردشگری خلاق، به‌عنوان صنایع فرهنگی مطالعه شدند و تجزیه و تحلیل آن­ها از طریق مدل‌ها و روش‌هایی مانند TOPSIS و آنتروپی شانون انجام گرفت. مطابق نتایج، نمایش‌های عروسکی، شاخص تبلیغات و شاخص نقاشی در کنار جاذبه‌های تاریخی منطقه، از مهم‌ترین عوامل و اولویت‌های صنایع فرهنگی به‌شمار می‌آیند که می‌توان آن‌ها را در توسعة گردشگری خلاق منطقه با هدف نهایی بازآفرینی به‌کار گرفت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Role of Creative Tourism in Regeneration of Historical Texture (Case Study: District 12 of Tehran)

نویسندگان [English]

  • Ahmad Pourahmad 1
  • Narges Ahmadifard 2
1 Professor of Geography and Urban Planning, University of Tehran, Iran
2 Post-doc. Candidate in Geography and Urban Planning, University of Tehran, Iran
چکیده [English]

Introduction
Creative tourism is a powerful approach used in many countries for regenerating historical textures of the cities. The policy of urban regeneration to meet public needs can also help identify historical structure depending on creative urban tourism. Some of the new methods that can create regeneration through tourism are development of cultural industries. Using cultural industries is a comprehensive approach to urban regeneration of historical texture depending not only on attractions but also on development of cultural industries.The need to regenerat the historic texture of Tehran and to contribute to the integrated development of this city require a different approach. It should be noted that the creative development of tourism is a set that must be integrated with this industry. It is not possible to apply attractions to the central part of Tehran, regardless of cultural industries and important factors that they influence on emergence of a creative city. Therefore, the realm of this study is well understood, and it is clear that the historical context of the 12 regions has the potential of creative tourism helping regeneration.  
Methodology
The study has been conducted by descriptive andanalytical approach using explorative model that generally uses statistical descriptive techniques, statistical data processing, and data analysis.
Results and discussion
The district number 12 of Tehran municipality has the potential and actual historical, natural, social and cultural measures of tourism, in the form of natural, historic, memorial, cultural and social attractions. These attractions were analyzed according to the criteria and indicators of cultural industries. The indicators for cultural industries in the Cultural Heritage, there are 148 attractions including 4 House of Culture and 1 Culture Centers and in the art section, 4 cinemas and 3 theaters. A review of the capabilities of other cultural industry for regenerating was made through relevant specialists and models.
The results showed that index of the artistic variables with a coefficient of 0.68 is ranked the first and the advertising index of the creative service variable with a coefficient of 0.66 is ranked the second. The index of painting from the visual arts variable with a coefficient of 0.61 is ranked third. One of the most important factors and priorities for the tourism and urban experts in creative regeneration of the district 12 is to develop cultural tourism through development of cultural industries.
Conclusion
An effective model that could contribute to the development of cultural industries was creative tourism. In creative tourism, attractions and historical spaces along with a variety of cultural elements in historical areas serve as a set of cultural industries that innovative arenas make in cultural production and consumption, areas of competition with each other, increase in the attractiveness for potential investment and improving interaction with local communities and creation of memories. Since these industries are based on innovation and flexibility, they can be a major driver for widespread and effective transformation on the economy of the region. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Regeneration
  • creative tourism
  • historical texture
  • District 12 of Tehran

مراجع

بهزادفر، مصطفی (1387)، هویت شهر (نگاهی به هویت شهر تهران)، موسسة نشر شهر، تهران.
رفیعیان، محسن (1392)، «درآمدی بر مناطق و شهرهای خلاق»، مجلة شهرداری، سال یازدهم، شمارة 100، صص 15- 12.
شفیعی، زاهد، فرخیان، فیروزه و لیلا میرقدر (1393)، «اصفهان به‌عنوان شهر خلاق صنایع‌دستی با رویکرد توسعة گردشگری»، مجلة انجمن جغرافیایی، سال دوازدهم، شمارة 43، صص 278- 251.
قلعه‌نویی، محمود و مرجان خان‌محمدی (1394)، «بازآفرینی شهری از طریق تبیین محله‌های فرهنگی برای حضور در صنایع خلاق»، مجلة شهر پایدار، سال دوم، شمارة 1، صص 77- 49.
کلانتری خلیل‌آباد، حسین و احمد پوراحمد (1385)، فنون و تجارب برنامه‌ریزی مدیریت بافت تاریخی شهرها، پژوهشگاه علوم انسانی، فرهنگ و مطالعات اجتماعی، جهاد دانشگاهی، تهران.
کامروا، سید محمدعلی (1389)، پدیده‌شناسی در موضوع بافت‌های فرسوده، خلاصة مقالات دومین همایش ملی بهسازی و بازآفرینی بافت‌های تاریخی، فرسودة شهری و سکونتگاه‌های غیررسمی، شیراز.
کرمی، تاج‌الدین (1390)، نابرابری فضایی در فرایند گسترش کالبدی شهر (مورد: شهر تهران)، رسالة دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکدة علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران.
محمدی، محمود و یونس چنگ لوایی (1392)، «بررسی نقش صنایع و خوشه‌های فرهنگی و خلاق در مرمت بافت‌های تاریخی-شهری»، فصلنامة مرمت و معماری ایران، سال سوم، شمارة 6، صص 127- 111.
محمدی، محمود و همکاران (1390)، «فضاهای عمومی شهری، تحقق تعاملات اجتماعی در بافت‌های تاریخی، نمونة موردی: شهر قدیم لار»، نشریة علمی- پژوهشی مرمت آثار و بافت‌های تاریخی-فرهنگی، سال دوم، شمارة 4، صص 28- 15.
مهندسان مشاور باوند (1385)، طرح تفصیلی منطقة 12 تهران، وزارت مسکن و شهرسازی شهرداری تهران.
نظریان، اصغر (1386)، جغرافیای شهری ایران، انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.
همتی، محمد و آسیان، سبحان (1387)، «ارائة یک رویکرد نوین از کارت امتیازی متوازن با استفاده از تاپسیس فازی»، مجلة مدیریت صنعتی دانشکدة علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، سال سوم، شمارة 5، صص 90- 70.
Alberti, F. G., and Giusti, J. D. (2012), Cultural Heritage, Tourism and Regional Competitiveness: The Motor Valley Cluster, City, Culture and Society 3, Elsevier.
Howkins, J. (2001), The Creative Economy: How People Make Money from Ideas, Penguin.
Moldoveanua, M., Valeriu, I., and Franca, V. (2014), Urban Regeneration and More Opportunities for Artistic Expression and Cultural Consumption, ELSEVIER, Sciencedirect, Procedia Economics and Finance, 490–496, Elsevier.
Tallon, A. (2010), Urban Regeneration in the UK, Routledge, London.
UNCTAD (2010), Creative Economy Report: A Feasible Development Option.
Vanista L. (2016), Culture Design-Led Regeneration as a Tool Used to Regenerate Deprivedareas. Belgrade- the Savamala Quarter; Reflections on an Unplannedcultural Zone, Energy and Buildings, 115, Elsevier.
Behzadfar, M. (2008), City Identity (A Look at the Identity of Tehran, City), Tehran Publishing, Tehran. (In Persian)
Bavand, E. (2006), Detailed Design of District 12 of Tehran, Ministry of Housing and Urban Development of Tehran Municipality, First Edition.
Hemati, M., and Asian, S. (2008), A New Approach to Balanced Scorecard Using Topsis Fuzzy, Industrial Management Magazine, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Sanandaj Branch, Vol. 3, No. 5: 35–54. (In Persian)
Howkins, J. (2001), The Creative Economy: How People Make Money From Ideas, Penguin.
Khalil-Abad, H., and Pourahmad, A. (2006), Historical Texture Management Planning Technologies and Experiences of Cities, Research Institute of Islamic Sciences, Culture and Social Studies, Jihad Daneshgahi, Tehran. (In Persian)
Kamrava, M. A. (2010), Phenomenology in the Context of Worn out Tissues, Abstracts of Articles of the 2nd National Conference on the Reconstruction and Regeneration of Historical Texture and Worn out Texture, Shiraz. (In Persian)
Karami, T. (2011), Spatial Inequality in the Physical Expansion of the City (Case: Tehran City), PhD, Geography and Urban Planning, Department of Geography and Urban Planning, Faculty of Geography, Kharazmi University, Tehran. (In Persian)
Mohammadi, M. et al. (2011), Urban Public Spaces, Realization of Social Interactions in Historical Textures, Case Study: Old Lar City, Journal of Scientific and Research of the Restoration of Historic and Cultural Works,Vol 2, No 4: 15–28. (In Persian)
Nazariyan, A. (2007), Urban Geography of Iran, Payame Noor Publications, Tehran. (In Persian)
Qala-noi, M., and Khan-Mohammadi, M. (2015), Urban Regeneration through Explanation of Cultural Neighborhoods for Participation in the Creative Industries, Journal of Consistent City, Vol 2, No. 1: 49–77. (In Persian)
Rafiyan, M. (2013), Income on Creative Regions and Cities, Municipal Journal, Vol 11,  No, 100: 12–15. (In Persian)
Shafiei, Z., Farokhian, F., and Mirqad, L., (2014), Isfahan as a Creative City of Handicrafts with the Approach of Tourism Development, Journal of the Association of Geographic Sciences, Vol 10, No. 43: 251–278.
UNCTAD (2008), Creative Economy. http://www.unctad.org/Creative_Economy; and http://ssc.undp.org Creative_Economy
پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری
دوره 6، شماره 1
فروردین 1397
صفحه 75-90

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار