تحلیل و مکان‌یابی پهنه‌های مناسب احداث پارکینگ‌های عمومی در شهر ایلام

نوع مقاله : پژوهشی - کاربردی

نویسندگان

1 استادیار گروه معماری و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه باختر ایلام

2 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه باختر ایلام

چکیده

کاربری پارکینگ‌های عمومی یکی از کاربری‌های اساسی در شهرهاست که مکان‌یابی بهینۀ آن، سبب کاهش ترافیک و رفاه شهروندان می‌شود. هدف مطالعۀ توصیفی-تحلیلی حاضر تحلیل و مکان‌یابی پهنه‌های مناسب احداث پارکینگ‌های عمومی در شهر ایلام است؛ از این‌رو به‌منظور مکان‌گزینی پارکینگ‌ها، معیارهای متعددی با توجه به استانداردهای جهانی در این مطالعه مدنظر قرار گرفت. به‌منظور شناسایی مکان‌های بهینۀ استقرار پارکینگ عمومی، از تکنیک‌های AHP و GIS و برای یافتن روابط میان متغیرها از تحلیل هم‌بستگی و T تک‌نمونه‌ای در نرم‌افزار Lisrel استفاده شد. یافته‌ها نشان می‌دهد میان شاخص‌های بروکراسی اداری، فروش و درآمدزایی و میزان انطباق با مسیرهای پرتردد شهری، و مکان‌یابی بهینۀ پارکینگ‌های شهری هم‌بستگی معناداری وجود دارد. با توجه به دیدگاه‌های نخبگان، همچنین وضعیت عمومی شهر، مشخصات محله‌ها، جمعیت، سطح تردد و نواحی پرخطر و پرجمعیت، در میان ایستگاه‌های معرفی‌شده دو ایستگاه چهارراه سعدی و چهارراه پیام‌نور مهم‌ترین مکان‌ها و پهنه‌های مناسبی به‌شمار می‌آیند که براساس رشد جمعیت شهری و تقاضاها، به پارکینگ‌های مکانیزۀ شهری نیاز دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Selection of Optimal Zones for Construction of Public Parking Lots in Ilam City

نویسندگان [English]

  • Pakzad Azadkhani 1
  • Ghorban Heidarbeigi 2
1 Assistant Professor of Geography and Urban Planning, Bakhtar University of Ilam, Ilam, Iran
2 MA Graduate of Geography and Urban Planning, Bakhtar University of Ilam, Ilam, Iran
چکیده [English]

Introduction 
Selection of parking lots is influenced by a number of various criteria and variables in traditional models. This is while in the GIS environment, we can utilize the selected criteria in the form of various layers for selecting the optimal zones for parking lots. Using the Geographical Information System (GIS), we can apply the new changes immediately on the obtained model. Ilam City is one of those cities have a very limited potential on urban development surrounded by mountains from three geographical directions. The necessity to correctly select optimal locations for the construction of parking lots in Ilam City is very significant for the city. Thus, the aim of the current study is to analyze and select the optimal zones for the construction of public parking lots in Ilam City. This study is trying to answer the following questions: (1) what are the criteria for site selection for the construction of public parking lots in Ilam City? (2) What are the most suitable zones for the construction of parking lots in Ilam City based on site selection standard and criteria?  
Methodology
The scheme used in the current study is a fundamental applicable methodology. The statistical population of the study includes all the university professors and experts in the field of urban management, among which 40 participants were selected as the sample of the study. Based on the consensus of six groups of experts, the specific criteria for the selection of the best sites for the construction of parking lots were calculated using stratified Intraclass Correlation Coefficient (ICC) in Expert Choice software. In this scheme, the higher the coefficient of a selected site is, the more optimal the site will be. The identified criteria were reviewed by the experts. Cronbach’s Alpha coefficients were calculated as 0.706 and 0.950 which indicate the acceptable correlation and compatibility among the experts’ opinions, respectively. Finally, the integration of opinions was carried out using the average method. Pearson’s test and the T-test in LISREL software were used to calculate the relationship between the variables. We combined fuzzy AHP and GIS to determine suitable zones for construction of public parking lots. After completing the steps and the integration of layers, the status quo was analyzed, suitable zones were obtained, and the most optimal sites for the construction of public parking lots were selected.   
Results and discussion 
Based on the opinions of the experts, eight criteria were selected for site selection of public parking lots in Ilam City. These criteria are as following: availability of funds, public access, size of the area for parking, compatibility with urban high-traffic routes, landuse of the site, sales and revenue, administrative bureaucracy, and other sections. The results of the correlation analyses show that there is a significant relationship between the selected criteria and the selection of the optimal sites for the construction of parking lots. Another result of the current study was the identification of the zones suitable for the construction of public parking lots. Through combining the fuzzy Analytical Hierarchy Process (AHP) with digital layers, and finally by analyzing the sensitivity of each one of the sites, only two sites were determined as the most optimal locations for the construction of urban parking lots in Ilam City. These two sites are located near Payam-e-Nour Intersection and Saadi Intersection. This is because of spatial conditions, geographical location, access level, demand level, effectiveness, and impacts on above-mentioned trends. These locations have the highest potential for development and expansion.   
Conclusions
The selection of the two above-mentioned locations as the appropriate zones for construction of the parking lots is important because Saadi Intersection is located in the oldest physical texture of the city and it is in fact the main core of Ilam City. Therefore, urban applications are not compatible with the infrastructural conditions of this area to create traffic congestions in this zone. Payam-e-Nour Intersection has also with the problems of traffic congestion at all times, particularly at the beginning of the education in fall, due to the presence of multiple educational centers and the high concentration of school and university students as well as lack of a suitable parking lot. Therefore, based on the above-mentioned considerations, due to the high interference of functionalities and the high levels of public traffic in these two sites during day, the construction of parking lots in these two sites is highly required. Therefore, in order to prevent disruptions and the formation of traffic congestion points as well as the well-being of citizens, public parking lots should be built in these two optimal sites.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • public parking lots
  • Site selection
  • AHP
  • Ilam City
آزادخانی، پاکزاد، عبداللهی‌پور، زهرا و زهرا طهماسبی‌کیا، 1394، کیمیایی به نام پارکینگ در شهرهای ایران، یازدهمین کنگرۀ بین‌المللی مهندسی عمران و توسعۀ پایدار، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران.
احمدی باصری، مظاهر، مختاری ملک‌آبادی، رضا و مهدی مؤمنی، 1391، «کاربرد فناوری‌های جدید در برنامه‌ریزی و مکان‌یابی پارکینگ‌های عمومی شهر اصفهان (مطالعۀ موردی: منطقۀ 5)»، نشریۀ جغرافیا و مطالعات محیطی، دورۀ اول، شمارۀ 4، صص 79-99.
ایزدی لای‌بیدی، محترم، نوبخت حقیقی، شهاب و رضا مختاری ملک‌آبادی، 1391، «بررسی وضعیت پارکینگ در منطقۀ 2 شهر رشت»، نشریۀ جغرافیا و مطالعات محیطی، دورۀ اول، شمارۀ 4، صص 7-18.
پوراحمد، احمد و همکاران، 1386، «استفاده از الگوریتم‌های فازی و GIS برای مکان‌یابی تجهیزات شهری (مطالعۀ موردی: محل دفن زبالۀ شهر)»، مجلۀ محیط‌شناسی، سال سی‌وسوم، شمارۀ 42، صص 31-42.
پورمحمدی، محمدرضا، 1395، کاربری اراضی شهری، چاپ دوازدهم، انتشارات سمت، تهران.
خاکپور، براتعلی، معتمدی، محمد و حسین انفجاری، 1389، مکان‌یابی پهنه‌های مناسب احداث پارکینگ‌های عمومی شهری با استفاده از  GISفازی؛ مطالعۀ موردی: حوزۀ میانی غربی شهر مشهد، دومین کنفرانس برنامه‌ریزی و مدیریت شهری.
روشندل، تکتم و الهه اکبری، 1393، ساماندهی مکان پارکینگ عمومی در شهر سبزوار با استفاده از GIS، ششمین کنفرانس ملی برنامه‌ریزی و مدیریت شهری با تأکید بر مؤلفه‌های شهر اسلامی، 21 و 22 آبان ماه، مشهد مقدس.
زارع‌پیشه، نرگس و همکاران، 1391، «مکان‌یابی پارکینگ‌های عمومی در ارتباط با توسعۀ پایدار شهری با استفاده از مدل AHP (مطالعۀ موردی: شهر نی‌ریز)»، نشریۀ جغرافیا و مطالعات محیطی، دورۀ اول، شمارۀ 3، صص 87-105.
زیاری، کرامت‌الله، 1386، برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، چاپ سوم، انتشارات دانشگاه یزد، یزد.
سرائی، محمدحسین و روح‌اله قانعی بافقی، 1390، «ارزیابی و مکان‌یابی پارکینگ‌های عمومی در بافت مرکزی شهر یزد»، چشم‌انداز جغرافیایی (مطالعات انسانی)، سال ششم، شمارۀ 15، صص 70-88.
سرور، رحیم و ایرج یحیی‌پور، 1393، «پارکینگ‌های طبقاتی براساس مدل تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) و منطق بولین (Boolean) (مطالعۀ موردی: منطقۀ 15 شهرداری تهران)»، سپهر، دورۀ بیست‌وسوم، شمارۀ 90، صص 80-88.
شمس، مجید، دیوسالار، اسدالله و علی شیخ‌اعظمی، 1390، «نقش رویکرد اکولوژیکی در توسعۀ پایدار شهرهای ساحلی؛ نمونۀ موردی: شهر نور»، فصلنامۀ آمایش محیط، سال چهارم، شمارۀ 17، صص 63-86.
ضرابی، اصغر و همکاران، 1390، «تحلیل فضایی شاخص‌های رشد هوشمند (مطالعۀ موردی: اصفهان)»، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دورۀ چهل‌وسوم، شمارۀ 77، صص 1-17.
علی‌آبادی، زینب و همکاران، 1396، «مکان‌یابی ایستگاه‌های آتش‌نشانی با استفاده از روش تلفیقی AHP و GIS؛ مطالعۀ موردی: منطقۀ 3 اصفهان»، فصلنامۀ علمی-پژوهشی اطلاعات جغرافیایی (سپهر)، دورۀ بیست‌وششم، شمارۀ 103، صص 123-136.
قنبری، حسین، نوبخت‌حقیقی، شهاب و مریم محمدی، 1396، «مکان‌یابی پارکینگ‌های طبقاتی در شهر رشت»، دوفصلنامۀ علمی-پژوهشی پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، سال هشتم، شمارۀ 1، صص 41-62.
قنبری، ابوالفضل، سالکی، محمدعلی و بهزاد رنجبرنیا، 1392، «مکان‌یابی بهینۀ پارکینگ‌های عمومی در C.B.D شهرهای ایران (نمونۀ موردی: مرکز تجاری-تاریخی شهر تبریز)»، پژوهش‌های جغرافیایی برنامه‌ریزی شهری، دورۀ اول، شمارۀ 1، صص 97-113.
مرکز آمار ایران، 1395، سرشماری عمومی نفوس و مسکن.
ملکی، سعید و رضا زارعی، 1391، «ارزیابی و مکان‌یابی پارکینگ‌های طبقاتی با استفاده از مدل (AHP) مطالعۀ موردی: شهر اهواز»، نشریۀ جغرافیا و مطالعات محیطی، دورۀ اول، شمارۀ 3، صص 60-62.
Caicedo, F., 2010, Real-Time Parking Information Management to Reduce Search Time, Vehicle Displacement and Emissions, Transportation Research Part D 15 , PP. 228–234.
Grant, J., 2007, Encouraging Mixed Use in Practice, Incentives, Regulations, and Plans: The Role of States and Nation-states in Smart Growth Planning, Edited by Gerrit-Jan Knaap, Huibert, A Haccoû, Kelly J. Clifton and John W. Frece, Published by Edward Elgar Publishing.
Hawerton, C., 2006, GIS Network Analysis of Fire Department Response Time Dallas, Texa fall.
Hikichi, L., 2003, New Urbanism and Transportation, CE 790, University of Wisconsin-Milwaukee.
James, H. et al., 2013, Hazardous Waste Generation and Management in China: A Review. J Hazard Mater, Vol. 158, No. 2 and 3, PP. 221-227.
Karimi, V., Ebadi, H., and Ahmadi, S., 2009, Modeling of Parking Site Selection by Using GIS with Emphasis on Weighting and Integrating Layers, Journal of Faculty of Engineering (University of Tabriz), Vol. 38, No. 3 (56), PP. 11-21.
Rodier, C. J. and Shahenn, S. A., 2010, Transit- Based Smart Parking: An Evaluation of the San Francisco Bay Area Field Test, Transportation Research Part C 18, PP.  225-233.
Xun, Y. N., Xiao, D. M., and Xiao, M. X., 2013, Location Model of Public Parking Facilities Basing on the Optimal Total Social Cost, Trans Tech Publications, Switzerland, PP. 175- 178.
Zheng, I., Massard, G., and Agarwal, A., 2008, Waste Management Policies for Industrial Symbiosis Development: Case Studies in European Countries, Journal of Cleaner Production, Vol. 18, No. 8, PP. 815-822.
- Ahmadi Baseri, M., Mokhtari Malek Abadi, R., and Momeni, M., 2012, Application of New Technologies in Planning and Site Selection of Public Parking Lots in Isfahan City (Case Study: Zone Five), Journal of Geography and Environmental Studies, Vol. 1, No. 4, PP. 79-99. (In Persian)
Aliabadi, Z.  et al., 2017, Site Selection of Fire Fighting Stations Using a Combination of AHP and GIS, Case Study: Zone 3 of Isfahan City, Scientific and Research Periodical Journal of Geographical Information (Sepehr), Vol. 26, No.  103, PP. 123-136. (In Persian)
Azadkhani P., Abdollahipour, Z., and Tahmasbi Kia, Z., 2015, The Legend of Parking Lots in Iranian Cities, The Eleventh International Conference on Civil Engineering and Stable Development, Science and Industrial University of Iran, Tehran. (In Persian)
Ghanbari, H., Nobakht Haghighi, Sh., and Muhammadi, M., 2017, Site Selection of Vertical Parking Lots in Rasht City, Scientific and Research Journal of Urban Ecology Studies, Vol. 8, No. 1,  PP. 41-62. (In Persian)
Ghanbari, A., Saleki, M. A., and Ranjbarnia, B., 2013, Optimal Site Selection of Public Parking Lots in C.B.D. of Iranian Cities (Case Study: Commercial and Historical Center of Tabriz City), Journal of Geographical and Urban Planning Studies, Vol. 1, No. 1, PP. 97-113. (In Persian)
Izadi Laybidi, M., Nobakht Haghighi, Sh., and Mokhtari Malekabadi, R., 2012, Evaluating the State of Parking Lots in Zone Two of Rasht City, Journal of Geography and Environmental Studies, Vol. 1, No. 4, PP. 7-18. (In Persian)
Karimi, V., Ebadi, H., and Ahmadi, S., 2009, Modeling of Parking Site Selection By Using GIS with Emphasis on Weighting and Integrating Layers, Journal of Faculty of Engineering (University of Tabriz), Vol. 38, No. 3 (56), PP. 11-21. (In Persian)
Khakpour, B., Motamedi, M., and Enfejari, H., 2010, Site Selection of Zones Appropriate for Construction of Public Urban Parking Lots Using Fuzzy GIS, Case Study: Medium Western Zone of Mashhad City, The Second Conference on Urban Planning and Management. (In Persian)
Maleki, S., and Zarei, R., 2012, Evaluation and Site Selection of Vertical Parking Lots using AHP Model, Case Study: Ahvaz City, Journal of Geography and Environmental Studies, Vol. 1, No. 3, PP. 60-62. (In Persian)
National Statistical Center of Iran, 2016, General Population and Housing Census. (In Persian)
Pourahmad, A. et al., 2007, Using Fuzzy Algorithms and GIS for Site Selection of Urban Facilities (Case Study: Landfill Location of the City), Journal of Environmental Studies, Vol. 33, No. 42, PP. 31-42. (In Persian)
Pour Muhammadi, M. R., 2016, Urban Land Use, 12th Edition, SAMT Publications, Tehran. (In Persian)
Roshandel, T., and Akbar, E., 2014, Organizing the Location of Public Parking Lots in Sabzevar City Using GIS, The Sixth National Conference on Urban Planning and Management with an Emphasis on Components of an Islamic City, November 12-13, Mashhad City. (In Persian)
Saraee, M. H., and Ghanei Bafghi, R., 2011, Evaluation and Site Selection of Public Parking Lots in Downtown Yazd, Journal of Geographical Perspective (Studies in Humanities), Vol. 6, No. 15, PP. 70-88. (In Persian)
Sarvar, R., and Yahyapour, I., 2014, Vertical Parking Lots Based on Analytical Hierarchy Process (AHP) Model and Boolean Logic (Case Study: Zone 15 of Tehran City), Sepehr Journal, Vol. 23, No. 90, PP. 80-88. (In Persian)
Shams, M., Divsalar, A., and Sheikh A’zami, A., 2011, Role of Ecological Approach in Stable Development of Coastal Cities (Case Study: Nour City), Periodical Journal of Environmental Survey, Vol. 4, No. 17, PP. 63-86. (In Persian)
Zareh Pisheh, N. et al., 2012, Site Selection of Public Parking Lots with Regards to Stable Urban Development Using AHP Model (Case Study: Neyriz City), Journal of Geography and Environmental Studies, Vol. 1, No. 3, PP. 87-105. (In Persian)
Zayari, K., 2007, Planning for Urban Land Usage, Third Edition, Publications of Yazd University, Yazd. (In Persian)
Zarabi, A. et al., 2011, Spatial Analysis of Smart Growth Indicators (Case Study: Isfahan), Journal of Human Geography Studies, Vol. 43, No. 77, PP. 1-17. (In Persian)