سنجش واکنش زنان به مزاحمت‌های اجتماعی هنگام استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی در کلان‌شهر اهواز

نوع مقاله : پژوهشی - کاربردی

نویسندگان

1 دانشیار رشتۀ جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

یکی از مضامین مرتبط با مزاحمت‌های اجتماعی، مضمون راهبردهای زنان در واکنش به مزاحمت است که محققان آن را به دو دستۀ کلی واکنش‌های فعال یا صریح و واکنش‌های غیرفعال یا غیرصریح تقسیم می‌کنند. هدف پژوهش حاضر، سنجش واکنش زنان نسبت به مزاحمت‌های اجتماعی هنگام استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی در کلان‌شهر اهواز است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی-تحلیلی است. اطلاعات موردنیاز تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه‌ای، مصاحبه با مردم و کارشناسان گردآوری ‌شده است. برای رتبه‌بندی واکنش‌ها، از روش تصمیم‌گیری ARAS استفاده ‌شد. همچنین به‌منظور پهنه‌بندی این واکنش‌ها در سطح شهر اهواز، مدل درون‌یابی کریجینگ به‌کار رفت. نتایج نشان می‌دهد واکنش زنان به مزاحمت‌های اجتماعی در هریک از شیوه‌های حمل‌ونقل عمومی با هم متفاوت است؛ به‌طوری‌که رتبه‌بندی واکنش‌ها به مزاحمت‌ها و درخواست کمک از دیگران در رتبه‌های نخست این تحلیل قرار می‌گیرند. مقایسۀ هریک از واکنش‌ها در شیوه‌های مختلف حمل‌ونقل عمومی بیانگر آن است که مجموع مزاحمت‌ها و نوع واکنش زنان، هنگام پیاده‌روی بیشتر است. تنوع واکنش‌ها همچنین مشخص می‌کند شکایت‌کردن و پیگیری روال قضایی مزاحمت‌ها در همۀ شیوه‌های حمل‌ونقل عمومی بیشتر است. این تفاوت در سطح شهر هم مشهود است؛ زیرا بعد از ترسیم نهایی نقشۀ واکنش زنان، مشخص شد منطقۀ 2 دارای بیشترین طیف خیلی کم و منطقۀ 4 دارای بیشترین طیف خیلی زیاد است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Measuring women's response to social harassment when using public transportation in the metropolis of Ahvaz

نویسندگان [English]

  • Saeid Amanpour 1
  • Omid Saeedi 2
  • Seyedeh Masomeh Razavi 2
1 Associate Professor in Geography & Urban Planning.Shahid Chamran University of Ahvaz, Iran, Ahvaz
2 Geography and Urban Planning, Literature and Humanities, Kharazmi University
چکیده [English]

One of the themes associated with harassment is the theme of women's strategies in response to harassment, which researchers divide into two general categories of active or explicit reactions and passive or non-explicit reactions. Therefore, this study aimed to measure women's reaction to harassment during the use of public transportation in Ahvaz metropolis. The present study is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of method. The required data were collected through library studies, surveys, and interviews with people and experts. Aras' decision-making method has been used to rank the reactions, and in order, to zoning, these reactions in Ahvaz city, crying interstitial model in ARC GIS 10.3 software has been used. The results show that women's reactions to harassment when using public transportation are different in each of the different ways, this difference is also evident in the city because, after the final drawing of the women's reaction map, it was determined that zone 2 has the highest very low zone and zone 4 has the largest area very high

کلیدواژه‌ها [English]

  • Women's reaction
  • Harassment
  • Public transportation
  • Ahvaz
احمدی، لیلا، صرافی، مظفر، توکلی‌نیا، جمیله و محمدیان مصمم، حسن (1396). زنان و فضای ترس در محیط‌های حمل‌ونقل همگانی (موردپژوهی: خط چهار بی‌آرتی تهران). دوفصلنامۀ پژوهش‌های انتظامی-اجتماعی زنان و خانواده، 5(2)، 157-180.
احمدی، یعقوب، بخارایی، احمد و بیورانی، سیما (1398). تبیین جامعه‌شناختی مزاحمت جنسی (خیابانی) از دریچۀ عاملیت مزاحم (مطالعۀ پسران 18 تا 30 سال شهر سنندج). مسائل اجتماعی ایران، 10(2)، 5-27.
اسلامی، رضا و مرتضوی‌فرد، فاطمه (1393). آزادی از ترس. فصلنامۀ پژوهش حقوق عمومی، 16(46)، 39-80.
ایمان، محمدتقی، یوسفی، الهام و حسین‌زاده، مرتضی (1390). زنان، مزاحمت و واکنش‌ها: بررسی تجربۀ دختران دانشجو از مزاحمت‌های خیابانی و واکنش به آن‌ها. مجلۀ جامعه‌شناسی ایران، 12(3)، 63-93.
بسطامی، معصومه (1397). بررسی عوامل مؤثر بر مزاحمت‌های خیابانی در میان زنان شهر ایلام. فصلنامۀ علمی-تخصصی دانش انتظامی ایلام، 7(26)، 105-124.
پورمحمدی، محمدرضا، خضرنژاد، پخشان، احمدی، فولاد و جهان‌بین، رضا (1394). بررسی میزان انطباق فضای عمومی شهری با نیازهای زنان شهر ارومیه. نشریۀ زن در توسعه و سیاست، 13(1)، 23-40.
تقوایی، مسعود و وفایی، ابوذر (1387). برنامه‌ریزی و مدیریت سیستم تاکسی‌رانی درون‌شهری با تأکید بر ایستگاه‌های اتوبوس شهر کاشان. مجلۀ علمی-پژوهشی دانشکدۀ اصفهان (علوم انسانی). 32(4)، 19-46.
جمعه‌پور، محمود، عیسی‌لو، شهاب‌الدین و علمدارنژاد، ابراهیم (1398). ارزیابی اثرات تنوع مسکن بر انتخاب وسیلۀ سفر در جابه‌جایی‌های درون‌شهری (مطالعۀ موردی: شهر قم). فصلنامۀ علمی-پژوهشی حمل‌ونقل، 16(60)،127-139.
حاجی احمدی همدانی، آذین، ماجدی، حمید و جهانشاه‌لو، لعلا (1394). بررسی معیارهای تأثیرگذار بر افزایش میزان فعالیت زنان در فضاهای شهری (مطالعۀ موردی: محلۀ پونک (20 متری گلستان) شهر تهران). مطالعات شهری، 4(14)، 47-59.
حسینی شهپریان، نبی‌اله (1394). تحلیلی بر عدالت فضایی با تأکید بر خدمات عمومی شهری در کلان‌شهر اهواز. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری. دانشگاه شهید چمران اهواز. اهواز.
داداش‌پور، هاشم، یزدانیان، احمد و کشتکار، وحید (1396). شناسایی و تحلیل مؤلفه‌های مؤثر بر حضور عادلانۀ زنان در فضای عمومی شهری (مطالعۀ موردی بوستان شوش تهران). نشریۀ زن در توسعه و سیاست، 15(1)، 21-43.
ریاحی، اسماعیل و لطفی خاچکی، طاهره (1394). انواع و ابعاد مزاحمت‌های خیابانی تجربه‌شده و مقابلۀ فردی با آن در میان دانشجویان دانشگاه مازندران. مطالعات علوم اجتماعی، 12(44)، 50-65.
زراعت، عباس (1377). شرح قانون مجازات اسلامی (تعزیرات). جلد دوم. کاشان: فیض.
زنگی‌آبادی، علی، رضایی، میثم، مؤمنی شهرکی، مهدی و میرزایی، سارا (1392). ارزیابی آسیب‌پذیری بخش مرکزی کلان‌شهرهای ایران در برابر بحران زلزله با استفاده از مدل ihwp (مطالعۀ موردی: منطقۀ 3 شهر اصفهان). مجلۀ آمایش جغرافیایی فضا، 8، 137-156.
زیاری، کرامت‌الله، آروین، محمود و فرهادی‌خواه، حسین (1396). ارزیابی وضعیت شاخص‌های مسکن‌گزینی در شهر (نمونۀ موردی: شهر اهواز). فصلنامۀ مطالعات مدیریت شهری، 9(30)، 49-63.
سعیدی، امید (1398). بررسی و تحلیل موانع توسعۀ حمل‌ونقل عمومی در کلان‌شهر اهواز. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری. دانشگاه شهید چمران اهواز. اهواز.
شکری، رضا و سیروس، قادر (1381). قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی. تهران: مهاجر.
صرافی، مظفر، توکلی‌نیا، جمیله و احمدی، لیلا (1397). تحلیل دیدۀ ترس از جرم در الگوهای جابه‌جایی روزمره زنان (مطالعۀ موردی: منطقۀ 6 شهرداری تهران). پژوهش‌های جغرافیایی برنامه‌ریزی شهری، 7(1)، 21-38.
صفاریان، محسن، مرادی، گل‌مراد و نریمانی، مریم (1395). بررسی عوامل جامعه‌شناسی مؤثر بر میزان مزاحمت‌های خیابانی شهر کرمانشاه. فصلنامۀ علمی-پژوهشی زن و جامعه، 13(7)، 219-246.
فلاحتی، لیلا (1394). ساختار فضایی شهر و احساس امنیت در بین زنان (مطالعۀ موردی: ورودی مترو تجریش و پایانۀ جنوب). فصلنامۀ مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 20، 61-73.
قدرتی، شفعیه و روشندل، تکتم (1395). سکونتگاه‌های شهری و امنیت زنان در فضاهای عمومی (مطالعۀ موردی: شهر سبزوار). مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، 6(24)، 68-85.
گودرزی، مجید، فیروزی، محمدعلی و سعیدی، امید (1398). تحلیل جغرافیایی موانع روان‌شناختی ‌استفاده‌نکردن از حمل‌ونقل عمومی در کلان‌شهر اهواز. پژوهش‌های جغرافیایی برنامه‌ریزی شهری، 7(4)، 807-836.
لطفی خاچکی، طاهره و ریاحی، اسماعیل (1394). تحلیل اجتماعی مزاحمت‌های خیابانی و واکنش‌های انفعالی دختران نسبت به آن (مطالعۀ موردی: دانشجویان دختر دانشگاه مازندران). فصلنامۀ علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی، 16(60)، 231-261.
مرتضایی، عطیه، حسینیان، سیده نگار و قربان‌زاده، سمیرا (1397). ارزیابی چالش‌های عدم تحقق‌پذیری سیستم حمل‌ونقل غیرموتوری در منطقۀ 1 مشهد. پژوهشنامۀ حمل‌ونقل، 57، 235-246.
نقدی، اسعدالله و دارابی، سارا (1393). دسترسی زنان به فضای شهری (مطالعۀ موردی: زنان شهر ایلام). زن در فرهنگ و هنر، 6(4)، 461-470.
هاشمیان‌فر، سیدعلی، حقیقیان، منصور و گلستان، زهرا (1393). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر پدیدۀ مزاحمت جنسی زنان در      شهر اصفهان. فصلنامۀ تخصصی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی-واحد شوشتر، 8(2)، 111-130.
Ahmadi, L., Sarafi, M., Tavakoli Nia, J., Mohammadian Mosamam, H. (2017). Women and Space of Fear in Public Transportation Areas (Case Study: Tehran BTR Line 4). journal of policing& social studies of women & family(psst),9, 157-180. (In Persian)
Ahmadi, Yaghoub, Bukharaei, Ahmad and Biorani, Sima (2019). Sociological explanation of sexual harassment (street) through the lens of harassment (study of boys aged 18 to 30 in Sanandaj). Social Issues of Iran, 10 (2), 5-27. (In Persian)
Bastami, M. (2018), Investigating the effective factors on street harassment among women in Ilam. Ilam Law Enforcement Quarterly, 26, 105-124. (In Persian)
Bell, W. (1998). Women and Community Safety. Planning Associates South Australia, 32, 1–26.
Dadashpoor, H., & Yazdanian, A., & KeshtKkar, V. (2017). Identification and Analysis of The Influential Factors on Women's presence In Public Space (Case Study: Shoosh Park in Tehran). Woman in Development and Politics (Women's research), 15(1), 21-43. (In Persian)
Eslami, R., Mortazavi fard, F. (2015). Freedom from Fear. Public Law Research16(46), 39-79. (In Persian)
Falahati, L. (2015). Spatial structure of the city and the feeling of security among women (Case study: Tajrish metro entrance and south terminal of Tehran). Islamic Iranian city studies, 5 (20), 61-73. (In Persian)
Farzaneh, F. (2006). Gender-Oriented Urban Desingn Guidance. Degree of Master of Art in Urban Design. Department of Urban Planning and Design. Shahid Beheshti University.
Gautam, N., Sapakota, N., Shrestha, S., & Regmi, D. (2019). Sexual Harassment in Public Transportation among Female Student in Kathmandu Valley. Risk Management and Healthcare Policy12, 105.
Gekoski, A., Gray, J. M., Horvath, M. A., Edwards, S., Emirali, A., & Adler, J. R. (2015). Whatworks in Reducing Sexual Harassment and Sexual Offences on Public Transport Nationally Andinternationally: A Rapid Evidence Assessment. Retrieved from
Ghodrati S, Roshandel T. (2016), Urban Settlements and Women's Security in Public Space Case Study: Sabzevar city. Arid Regions Geographic Studies.; 6 (24), 68-85. (In Persian)
Goodarzi, M., Firoozi, M., Saeidi, O. (2019). Geographical Analysis of Psychological Barriers to Not Using of Public Transport in Ahvaz Metropolis. Geographical Urban Planning Research (GUPR), 7(4), 807-836. (In Persian)
Haji Ahmadi Hamedani, A, Majedi, Hamid and Jahanshahloo, L (2015). Evaluation criteria affecting the activity of women in urban areas, Case study: 20th Golestan Dist, Phonak, Tehran. Motaleate Shahri4(14), 47-60. (In Persian)
Hashemianfar, Seyed A., Haghighian, M., Golestan, Z (2014). Study of social factors affecting the phenomenon of sexual harassment of women in Isfahan. Journal of Social Sciences, Islamic Azad University, Shushtar Branch, 8 (2), 111-130. (In Persian)
helpingourteengirls.org (2012). Anti-Street Harassment Campaign: Improving the Health and Lives of Black Young Women and Girls since 2001.
Hosseini Shahparian, Nabialeh (2015). An analysis of spatial justice with an emphasis on urban public services in the metropolis of Ahvaz. Master Thesis. Department of Geography and Urban Planning. Chamran martyr of Ahwaz University. Ahwaz. (In Persian)
Iman, M., and Yousefi, A., and Hosseinzadeh (Kasmani), M. (2011). Women, Harassment, and Reaction: A Study of Female Students' Experience of Street Harassment and Response to It Using Combined Research Methods. Iranian Journal of Sociology, 12 (3), 63-93. (In Persian)
Jomehpour, M., & IsaloU, S., & AlamdarNejad, E. (2019). Evaluating the Effects of Housing Diversity on Mode Choice in Transportation City (Case Study: Qom City). Journal OF Transportation­Research,16(3),127-139. (In Persian)
Mortezayi, A., & Hoseinian, N., & GHORBANZADEH, S. (2019). Evaluating the Challenges of Non-Realization of Non-Motor Transport System in District 1 of Mashhad. Journal of Transportation Research,15(57),235-246. (In Persian)
Naghdi, A., Darabi, S. (2014). Women's access to urban spaces (Case study: women in Ilam). Journal of Woman in Culture Arts, 6(4), 461-470. (In Persian)
Neupane, G., & Chesney-Lind, M. (2014). Violence against Women on Public Transport in Nepal: Sexual Harassment and the Spatial Expression of Male Privilege. International Journal of Comparative and Applied Criminal Justice, 38, 23–38.
O’Neill, J. (2013). Gender in Public Space: Policy Frameworks and the Failure to Prevent Street Harassment. Doctoral Dissertation, Thesis. Retrieved from
Poormohammadi, M., Khezrnezhad, P., Ahmadi, P., Jahanbin, R. (2015). A survey of the adaptation of Urmia Urban Public Spaces to the needs of women. Women in Development & Politics, 13(1), 23-40. (In Persian)
Riahi M E, Lotfi Khachaki T. Social Analysis of the Street Harassment and the Passive Reactions to it (Case Study: Female Students of Mazandaran University). Refah. 2016; 16 (60), 231-261. (In Persian)
Riahi, I, Lotfi Khachki, T (2015). Types and dimensions of experienced and individual street harassment among students of Mazandaran University. Social Science Studies, 12 (44), 50-65. (In Persian)
S, m., M, g, N, m. (2016). Examining Sociological Factors Affecting the Level of Street Harassment (Case Study: Kermanshah City). Quarterly Journal of Women and Society, 6(24), 77-104. (In Persian)
Saeidi, Omid (2019). Investigation and analysis of barriers to the development of public transportation in the metropolis of Ahvaz. Master Thesis in Geography and Urban Planning. Chamran martyr of Ahwaz University. Ahwaz. (In Persian)
Sarrafi, M, Tavakolnia, J, Ahmadi, L (2017). Analysis of the fear of crime in the patterns of the daily movement of women (Case study: District 6 of Tehran Municipality). Geographical Research in Urban Planning, 7 (1), 21-38. (In Persian)
Shukri, R. Sirus, Gh (2002). Islamic penal code in the current legal system. Tehran: Mohajer. (In Persian)
Stringer, S. M. (2007). Hidden in Plain Sight: Sexual Harassment and Assault in the New York City Subway System Manhatan Borough Presidents Office, July, pp.1–27.
Taghvaei, M., & Vafaei, A. (2008). Interior bus driving system programming and management with emphasis on bus stops of Kashan city. Research Bulletin of Isfahan University (Humanities), 32(4), 19-46. (In Persian)